Mingajny

(niem. Migehnen)

W miejscu obecnej wsi znajdowało się staropruskie pole osadnicze- Mynyen . Na nim właśnie biskup Eberhard z Nysy nadał braciom Henrykowi i Teodorykowi zapewne synom Arnolda z Nysy ,100 włók ziemi na prawie chełmińskim, w celu założenia wsi. Z obszaru tego wydzielił 9 włók sołeckich i 10 włók wolnych za zasługi jakie oddali biskupowi w akcji osadniczej. Cztery włóki przeznaczono na uposażenie kościoła, a od każdej z 77 włók po upływie jednorocznej wolnizny osadnicy mieli płacićczynsz w wysokości pół grzywny rocznie. Przywilej lokacyjny wsi podpisano 4 marca 1311 roku. Zasadźcy otrzymali jeszcze cztery włóki ziemi oraz prawo założenia karczmy i młyna. Wiadomo także, że  biskup nadał na tym samym polu cztery włóki braciom Konradowi i Janowi. Byli oni synami Jana Polaka, który położył duże zasługi dla biskupstwa jako tłumacz, w tym bowiem okresie – jak stwierdza historyk niemiecki Viktor RÖhrich – Polacy najbardziej nadawali siędo roli tłumaczy, bo język polski był tu w powszechnym użyciu i był rozumiany zarówno przez Prusów jak i Litwinów.

Pierwszy kościół w Mingajnach był budowlądrewnianą. W latach 1350-1375 wzniesiono nowy, w stylu gotyckim, którego główny korpus zachował siędo naszych czasów . Kościół  jest pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Jest to największy wiejski kościół na Warmii. Po zniszczeniach wojennych biskup warmiński Łukasz Watzenrode odnowił w 1505 r. Mingajnomprzywilej lokacyjny. „Wieśmiała wówczas 10 włók, które Henryk i Teodor otrzymali „ze szczególnej łaski”, cztery włóki wolne, sześćwłók sołeckich, cztery plebańskie i 70 czynszowych, a w 1555 biskup Stanisław Hozjusz przyłączył do Mingajn opustoszały obszar wsi Eisenwerku. W 1587 roku gospodarowało we wsi 15 chłopów i jeden sołtys, w 1656 roku 15 chłopów, dwóch sołtysów, trzech wolnych i jeden karczmarz.

W 1783 roku we wsi było 65 domów mieszkalnych i kościół.  W roku 1939 w Mingajnach mieszkało 891 mieszkańców, większośćz nich prowadziła gospodarstwa rolne (622 osoby utrzymywały sięz rolnictwa i leśnictwa). 93 osoby utrzymywały sięz pracy w przemyśle i rzemiośle, 35 osób z handlu i komunikacji. roku Wojska radzieckie zdobyły Mingajny 08.02 1945.

Do posłuchania

O przedwojennych Mingajnach

wspomina pan Mirosław Kogut

Oprzedwojennych Mingajnach

wspomina Pani Małgosia Płochocka

O osiedleniu się w Mingajnach

wspomina pani Maria Kraśnianin

O chorowaniu po osiedleniu

opowiada Pani Maria Kraśnianin

O  tragicznej zabawie z miną

opowiada Pani Maria Kraśnianin

GALERIA