(niem. EISENBERG)
Mapa zelaznej Góry - stan sprzed 1945 r.
Początkowo był to folwark, lokowany w roku 1308 przez komtura bałgijskiego Henryka von Eisenberg, którego dobro stanowił, na tzw. surowym korzeniu, na leśnym karczowisku. W folwarku zorganizowano urząd leśny, pod którego jurysdykcją znajdowały się duże obszary puszczy natangijsiej oraz dwadzieścia cztery inne wsie czynszowe, również powstałe na leśnych karczowiskach. (Relikty owalnego grodu krzyżackiego, w postaci śladów fosy, zachowane były na terenie ogrodu pastora do początku wieku XIX w.). Około połowy XV w. folwark zamieniono na wieś czynszową o nazwie Eisenberg, a urząd leśny wkrótce, po 1470 r., przeniesiono do sąsiedniej wsi Piele, gdzie ustanowiono krzyżackie komornictwo. Pomiędzy latami 1482-1590 wieś oddawana była licznym dzierżawcom. W roku 1889 znajdowały się w niej 74 zagrody.
W pierwszej połowie XIV wieku został tu wybudowany gotycki kościół. Parafia w Żelaznej Górze przed rokiem 1525 należała do archiprezbiteratu braniewskiego.
Wieś została niemal całkowicie zniszczona podczas ciężkich walk niemiecko-radzieckich w marcu 1945 r. W 1945 r. znalazła się w granicach Polski, zmieniając nazwę na obecną. Zniszczony kościół został odbudowany, a parafię katolicką została reaktywowano w 1962 r.
Autentyczne historie
do posłuchania
O bitwie o Żelazną Górę
Relacja Pana Maksymiliana Necia
Pejzaż po wojnie
Wspomnienie Maksymiliana Necia
Pejzaż powojenny z czołgami
Relacja Maksymiliana Necia
O powojennym lesie
Wspomnienia Maksymiliana Necia
1946 - Wybuch w Żelaznej Górze i wysiedlenie Niemców
Relacja Pani Elżbiety Dziedzic
Pierwszy sołtys, pierwsi duchowni po wojnie
Relacja Romana Budzyńskiego
Korekty granicy w 1945 r.
Relacja Elżbiety Dziedzic
GALERIA